Άλλη Λογική. Του Κεν Ρόμπινσον
Εξαιρετικό το βιβλίο του Κεν Ρόμπινσον, αν και θυμίζει αρκετά 'εκλαϊκευμένη' εκδοχή του παλαιότερου βιβλίου του Άρθουρ Κέστλερ 'Η Πράξη Της Δημιουργίας', ενός βιβλίου - σημείου αναφοράς, αλλά και δύσκολου στην ανάγνωση. Ο Ρόμπινσον όμως ασχολείται περισσότερο με το πως η θεωρία του Κέστλερ μπορεί να γίνει πράξη, μπολιάζοντας τις ιδέες του μεγάλου θεωρητικού στη σημερινή πραγματικότητα.
Έχουμε αναρτήσει ένα από τα γνωστότερα βίντεο με διάλεξη του Ρόμπινσον παλαιότερα (http://e-mousikoi.blogspot.com/b/post-preview?token=948aZDUBAAA.ff9_ugSL-cIITT4KYVLCvg.4HFefc4ezfpbxdScthuV4w&postId=709940007217077157&type=POST)
Δυστυχώς, το έργο ατύχησε τόσο στη μετάφραση, όσο και - περισσότερο - στην επιμέλεια, με αποτέλεσμα να αμαυρώνεται ο καίριος και ζωντανός λόγος του συγγραφέα. Κρίμα.
Πράγματι, εξαιρετικό βιβλίο! Έχει τεράστιο ενδιαφέρον το κεφάλαιο που περιγράφει τους παράγοντες που αλλάζουν σήμερα, μέρα με τη μέρα, τον κόσμο μας (τεχνολογία και πληθυσμιακή αύξηση).
ΑπάντησηΔιαγραφήΕπίσης, είναι πολύ καλογραμμένο το κεφάλαιο για την ακαδημαϊκή ψευδαίσθηση! Καταρρίπτει ένα μύθο, η κατάρριψη του οποίου έχει τεράστια σημασία ειδικά για την Ελλάδα.
Και τέλος, αυτό που σίγουρα μάς ενδιαφέρει ως Έλληνες είναι η δύναμη και η πνοή αισιοδοξίας που αποπνέει το βιβλίο. Τελειώνοντάς το, έχεις την αίσθηση πως όλα είναι δυνατά, φτάνει να καλλιεργήσουμε τη δημιουργικότητά μας. Και αυτός ο ισχυρισμός πείθει.
Θα διαφωνήσω κάθετα όσον αφορά τη μετάφραση. Τη βρήκα ιδιαίτερα ρέουσα. Απορώ με την αποτίμησή σας. Έτυχε μάλιστα να πέσει στα χέρια μου και το Αγγλικό βιβλίο (από κάποιο φίλο "ψαγμένο") και παρατήρησα πως σε κάποια σημεία η μετάφραση ήταν ιδιαίτερα ευρηματική... Εγώ θα έδινα συγχαρητήρια στον μεταφραστή (του οποίου το όνομα, ας με συγχωρέσει, αλλά δεν θυμάμαι τώρα...)
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
ΑπάντησηΔιαγραφήΤο όνομα είναι Βασίλης Αργυριάδης και η μετάφραση και η επιμέλεια έγιναν από τον ίδιο! Πάγια τακτική των εκδοτών είναι οι δύο αυτές δουλειές να γίνονται από διαφορετικά πρόσωπα, για να αποφεύγονται τα εξόφθαλμα λάθη και αστοχίες στην απόδοση που υπάρχουν στο συγκεκριμένο βιβλίο, όπου μετάφραση και επιμέλεια έχουν γίνει από τον ίδιο άνθρωπο.
ΑπάντησηΔιαγραφήΈνα παράδειγμα (έχω πάρα πολλά, από κάθε σελίδα σχεδόν):
Στη σελίδα 197 διαβάζουμε: 'Η δημιουργικότητα δεν έχει να κάνει μόνο με τη φαντασία, αλλά και με το αίσθημα.' Φυσικά εδώ εννοείται το συναίσθημα. Παρακάτω στην ίδια σελίδα διαβάζουμε τον τίτλο 'Η ΕΞΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΙΣΘΗΜΑΤΟΣ' και πάλι εδώ εννοείται το συναίσθημα.
Συνεχίζοντας στην ίδια πάντα σελίδα, διαβάζουμε ότι '...διαχώρισαν τη νόηση από το συναίσθημα.' που είναι και η σωστή απόδοση της έννοιας. Στην αμέσως επόμενη όμως πρόταση μαθαίνουμε ότι 'Οι ρασιοναλιστές δυσπιστούσαν απέναντι στα αισθήματα.' άλλη μια φορά λάθος.
Στη συνέχεια του κεφαλαίου, οι όροι αίσθημα και συναίσθημα εναλλάσσονται στην τύχη όπως φαίνεται μέχρι και τη σελίδα 217 όπου διαβάζουμε για το 'συναισθηματικό νου', για να γλιστρήσουμε για άλλη μια φορά στις 'σχέσεις σκέψης και αισθήματος' στο κείμενο στο πλαίσιο.
Άλλο παράδειγμα: στη σελίδα 136 διαβάζουμε 'Οι αρχαίοι ανατομιστές...' το σωστό βέβαια είναι ανατόμοι και, όχι, η δημιουργία νέων λέξεων δεν περιλαμβάνεται στα καθήκοντα ενός επιμελητή.
Το βιβλίο βρίθει τέτοιων λαθών ακόμα και στις σημειώσεις.
Μπορεί στον προφορικό λόγο τέτοιες αβλεψίες να συγχωρούνται, αλλά ένας επιμελητής οφείλει να γνωρίζει τα βασικά τουλάχιστον της ελληνικής. Ο εκδότης επίσης οφείλει να εμπλέκει δύο τουλάχιστον διαφορετικά πρόσωπα στην απόδοση του κειμένου, ενώ ο επιμελητής θα πρέπει να είναι φιλόλογος ή κάτι σχετικό.
Ίσως όλα αυτά να θεωρηθούν λεπτομέρειες, αλλά σε τέτοιες λεπτομέρειες έχουμε χάσει πολλά και δυστυχώς συνεχίζουμε έτσι.
Συνολικά θέλω να πω ότι ο ακριβής και ζωντανός λόγος του Ρόμπινσον αμαυρώθηκε σε μεγάλο βαθμό. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν βγαίνει νόημα, σημαίνει ότι η ελληνική γλώσσα, για την οποία πάρα πολλοί (όχι εγώ) κόπτονται, αξίζει μια καλύτερη μεταχείριση.
Θα συμφωνήσω επί του προκειμένου 100% όσον αφορά την καλλιέργεια της δημιουργικότητας και τις προοπτικές ειδικά σε μας, ειδικά τώρα.