Τετάρτη 5 Οκτωβρίου 2011

Η μουσική των σφαιρών...


Ο μεγάλος φιλόσοφος Αριστοτέλης, είχε διατυπώσει το νόμο περί κίνησης των σωμάτων, σύμφωνα με τον οποίο, τα διάφορα σώματα πέφτουν προς τη γη με ταχύτητα ανάλογη με το βάρος τους. Είχε πει επίσης ότι ένα σώμα κινείται μέχρι να σταματήσει η δύναμη που το κινεί να επιδράει επάνω του. Είναι φανερό ότι ο μεγάλος τα κατάφερνε καλύτερα στον κόσμο των άυλων ιδεών, παρά στους τομείς της εφαρμοσμένης φυσικής.
Τα συμπεράσματά του αυτά, ταλαιπώρησαν τον ‘επιστημονικό’ κόσμο από τις μέρες του, μέχρι και (σήμερα λέω εγώ), την εποχή που στην Ιταλία γεννήθηκε ένας άλλος μεγάλος, που έμελλε να τον εκθρονίσει από το θρόνο της αυθεντίας, και να ξεκινήσει έτσι μια γενικότερη αποκαθήλωση των αρχαίων αντιλήψεων σχετικά με τη φύση και τους νόμους της, που ο άνθρωπος μέχρι τότε νόμιζε ότι κατείχε με βεβαιότητα.
Ο άλλος μεγάλος αυτός βέβαια ήταν ο Γαλιλαίος, που με ένα απλό πείραμα έδειξε ότι ο νόμος του Αριστοτέλη για την πτώση (και την βαρύτητα άρα), ήταν λανθασμένος, πράγμα μπορούσε να αποδειχθεί εξαιρετικά εύκολα με το πείραμα του χαρτιού που πέφτει απαλά – απαλά, αλλά αν το τσαλακώσουμε, πέφτει σαν σφαίρα.
Όλα αυτά όμως δεν έχουν πραγματικά σχέση με το θέμα μας, απλώς τα έγραψα για να θυμόμαστε οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νεώτεροι...
Το θέμα μας είναι η μουσική και οι πρακτικές της χρήσεις.
Ο Γαλιλαίος, σχεδίασε και πραγματοποίησε ένα απλό πείραμα για να δείξει την ακριβή σχέση μεταξύ βαρύτητας και χρόνου πτώσης. Πήρε ένα μεγάλο μαδέρι, το στήριξε στο πανεπιστήμιο της Πάδοβας, (σε κάποιο κτίριό του δηλαδή μέσα), έβαλε μια μικρή σφαίρα να κυλήσει από το πιο ψηλό σημείο μέχρι το πιο χαμηλό και χρονομέτρησε το αποτέλεσμα σε διάφορα σημεία. Έτσι βγήκε ότι το διάστημα που διανύει η σφαίρα, είναι ανάλογο με το τετράγωνο του χρόνου που έχει περάσει αντίστοιχα. Ωραίααααα.
Απλές αριθμητικές πράξεις είναι αυτές που μας δίνουν αυτό το αποτέλεσμα και το νόμο. Πως όμως ο Γαλιλαίος μέτρησε το χρόνο για να κάνει τους απαιτούμενους (απλούς) υπολογισμούς; Στην εποχή του δεν υπήρχαν ρολόγια, κατασκευάστηκαν αρκετά μετά. Με κλεψύδρα θα πει κάποιος. Όχι, όμως, η δουλειά δεν έγινε με κλεψύδρα.
Ας το πάρει το ποτάμι. Ο Γαλιλαίος, μέτρησε τα χρονικά διαστήματα της αντίστοιχης θέσης της σφαίρας, τραγουδώντας!
Η σχέση της κίνησης με το χρόνο είναι απόλυτο μέγεθος και δεν χρειάζεται συγκεκριμένη μονάδα χρόνου για να υπολογισθεί, αρκούν οι χρονικές αναλογίες για να γίνει η δουλειά μας. Χαρακτηριστικό είναι ότι ο πατέρας του μεγάλου ήταν μουσικός, πράγμα που του είχε εξασφαλίσει εξ’ απαλών ονύχων την οικειότητα με την αυστηρότητα και την ακρίβεια του χρόνου στη μουσική. 



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου